โดย รศ.พรชัย ตระกูลวรานนท์
สาขามานุษยวิทยา
คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา
อย่างที่ได้ทิ้งท้ายเรียนท่านผู้อ่านไว้เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว วันนี้ผมจะขอนำเสนอสรุป 10 ข่าวเด่นทางเศรษฐกิจในช่วงปี2011ที่ผ่านมา ทั้งสิบอันดับที่จะนำเสนอนี้ ขอเรียนว่ามาจากแหล่งข่าวต่างๆของจีน ผมขออนุญาตจัดอันดับเอาเองตามที่เห็นว่าเป็นเรื่องใหญ่ หรือจะว่าตามใจชอบของผมก็ได้ ท่านผู้อ่านอย่าถือสาหรือเอาไปอ้างอิงนะครับ หากประสงค์จะเอาไปอ้างอิงเพื่อประโยชน์ทางธุรกิจหรือเอาไปทำรายงานส่งอาจารย์ ผมขอแนะนำให้เข้าไปดูการจัดอันดับ 10 ข่าวเศรษฐกิจเด่นปี2011ของสำนักข่าวเหรินหมิน หรือของซินหัว ก็ได้ ทั้งสองแหล่งนั้นจะเป็นทางการกว่า แต่ก็อย่างว่าแหละครับ นักวิจารณ์ทางเศรษฐกิจนานาชาติเขายังรู้สึกว่าสำนักข่าวทางการที่เป็นตัวแทนราชการจีน อาจจัดอันดับข่าวเด่นข่าวดังด้วยเหตุผลหลายอย่าง ไม่ใช่เพียงเพราะว่ามันเป็นเรื่องใหญ่จริงๆก็ได้ สำนักวิเคราะห์ตะวันตกส่วนใหญ่ก็ทำแบบที่ผมกำลังจะทำนี้แหละ คือจัดอันดับเอาเสียเองเลย ขอเข้าเรื่องเลยนะครับ
อันดับที่1 บทบาทเงินสกุลหยวนในตลาดโลกและภูมิภาค นับตั้งแต่ต้นปี2011 รัฐบาลจีนโดยธนาคารแห่งชาติของจีน ได้ออกประกาศเงื่อนไขแนวทางปฏิบัติในการอนุญาตให้ธนาคารและธุรกิจจีน สามารถส่งออกเงินกู้และการลงทุนไปต่างประเทศในรูปสกุลเงินหยวน มาเมื่อเดือนตุลาคม 2011 ธนาคารชาติของจีนก็ออกประกาศระเบียบว่าด้วยการอนุญาตให้นักลงทุนต่างชาติ สามารถลงทุนในประเทศจีนในรูปสกุลเงินหยวน ทั้งสองเรื่องนี้แน่นอนว่าทำให้บทบาทของเงินหยวนในตลาดการเงินโลกคึกคักเพิ่มมากยิ่งขึ้นอย่างชัดเจน และที่สำคัญทำให้ธนาคารสัญชาติจีนขยายตัวเปิดสาขาหรือสำนักงานตัวแทนในต่างประเทศอย่างคึกคัก
อันดับที่2 อุตสาหกรรมรถยนต์จีนขยายตัวต่ำสุดในรอบ13ปี เมื่อเทียบเคียงกับปี2010 การผลิตรถยนต์ประเภทต่างๆของจีนลดลงร้อยละ31.6 ในขณะที่มูลค่าการขายลดลงร้อยละ29.9 ทำให้ตัวเลขทั้งปีของอุตสาหกรรมรถยนต์จีนในปีที่ผ่านมาเลวร้ายที่สุดในรอบ13ปี แม้ยังมีการขยายดัว แต่ก็เทียบไม่ได้เลยกับอัตราการขยายตัวของหลายปีก่อนหน้า
อันดับที่3 ปริมาณสำรองเงินต่างประเทศทะลัก ธนาคารชาติจีนประกาศเมื่อวันที่13ที่ผ่านมานี้ว่า ปริมาณเงินสำรองที่เป็นสกุลเงินต่างประเทศที่มีสะสมอยู่ณสิ้นปี2011 มีมูลค่ารวมสูงถึง 3.18 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มมากขึ้นกว่าเมื่อปี2010 ซึ่งมีอยู่ ณ สิ้นปีนั้น2.85 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ เห็นตัวเลขแล้วปวดหัว คงไม่ต้องอธิบายความนะครับ ว่าสถานะทางการเงินของจีนเข้มแข็งขนาดไหน
อันดับที่4 เหล้าเหมาไถ กลายเป็นแบรนด์ดังอันดับ 4 ของโลก อันนี้เป็นรายงานการจัดอันดับของนายหูหรุ่น แม้จะเพิ่งประกาศผลรางวัลในเดือนนี้ แต่ก็เป็นข้อมูลตัวเลขที่รวบรวมจากปีที่แล้ว ยี่ห้อของเหมาไถ (เฉพาะมูลค่าของแบรนด์นะครับ ไม่ใช่มูลค่าผลิตภัณฑ์ทั้งหมด) มีมูลค่าในตลาดโลกสูงถึง 12,000ล้านเหรียญสหรัฐ
อันดับที่5 ภาษีศุลกากรสินค้านำเข้าจีนทะลุ 256,000 ล้านหยวน เพิ่มขึ้นร้อยละ13.8 ส่วนใหญ่ก็เป็นภาษีที่ได้จากการนำเข้าพลังงาน สินแร่เหล็กและถั่วเหลือง นอกจากนี้สินค้านำเข้าประเภทฟุ่มเฟือยก็มีเพิ่มมากขึ้น
อันดับที่6 ครบรอบ 10ปี จีนเข้าเป็นสมาชิก WTO ในช่วงสิบปีนี้เกิดความเปลี่ยนแปลงอย่างมากมาย ที่สำคัญจีนได้ปรับปรุงการจัดเก็บภาษีลดลงจาก 15.3 เหลือ 9.8 ตามเงื่อนไขขององค์กรการค้าโลก ที่น่าทึ่งกว่านั้นก็คือ จีนอ้างว่าได้ดำเนินการแก้ไขกฎหมาย ข้อบังคับ และระเบียบต่างๆ ทั้งในระดับประเทศและของท้องถิ่นไปทั้งสิ้นกว่า 192,300 ฉบับ ใน 10 ปีที่ผ่านมา
อันดับที่7 การเพิ่มกำลังซื้อด้วยการลดภาษีเงินได้ จีนได้ประกาศแก้ไขกฎหมายภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาฉบับใหม่ และมีผลบังคับใช้ตั้งแต่เมื่อวันที่1 กันยายน 2011เป็นต้นมา สาระสำคัญคือ ขยับเพิ่มเงินได้ขั้นต่ำที่จะต้องเสียภาษีจาก2,000หยวนไปเป็น3,500หยวนต่อเดือน อีกทั้งยังปรับแก้อัตราภาษีขั้นบันไดแรกจากเดิมร้อยละ5เป็นร้อยละ3(กลุ่มผู้มีรายได้ช่วง 3,500-4,500 หยวนต่อเดือน) ทำให้ฐานภาษีบุคคลธรรมดาที่กินเงินเดือนหายไปเยอะ จากเดิมร้อยละ 28 ของมนุษย์เงินเดือนต้องจ่ายภาษี เหลือเพียงแค่ร้อยละ7.7 เท่านั้น โดยหวังว่ามาตรการใหม่นี้จะช่วยเพิ่มกำลังซื้อให้ตลาดจีนได้อีกมาก
อันดับที่8 กำหนดโควตาซื้ออสังหาฯ ข่าวหลายปีติดต่อกันมาเกี่ยวกับธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ของจีนมักออกมาในแนวว่า ร้อนระเบิด ฉุดไม่อยู่ อะไรทำนองนั้น มาในปี2011กลับปรากฏว่าราคาต่อหน่วยของอสังหากริมทรัพย์จีนตามหัวเมืองใหญ่ๆ ลดวูปลงไม่ร้อนแรงอย่างที่เคย สาเหตุหลักก็มาจากมาตรการกำหนดข้อจำกัดในการเช่าซื้อหรือซื้ออสังหาริมทรัพย์ เพื่อป้องกันการเก็งกำไร อันส่งผลให้คนทำงานหาเช้ากินค่ำที่ต้องการที่อยู่อาสัยจริงๆพากันเดือดร้อนเพราะเหตุบ้านราคาแพงเกินอุปสงค์จริงของตลาด เฉพาะอย่างยิ่งในหัวเมืองใหญ่ๆ หลายสิบแห่งของจีน ที่มีปัญหานี้กันมาก เชื่อกันว่ามาตรการนี้น่าจะใช้ได้ผลดีในระยะหนึ่ง สามารถฉุดราคาบ้านลงมาได้ แต่ในระยะยาวคนที่หวังเก็งกำไรก็อาจพลิกแพลงหาหน้าม้ามาจองซื้อแทน ต้องรอดูกันต่อไป
อันดับ9 ข่าวท้องถิ่นจีนออกพันธบัตร เมื่อเดือนตุลาคมที่ผ่านมา รัฐบาลกลางที่ปักกิ่ง ได้อนุญาติให้รัฐบาลท้องถิ่นของจีนจำนวน4แห่ง ได้รัฐบาลนครเซี้ยงไฮ้ นครเสิ่นเจิ้น รัฐบาลมณฑลเจ้อเจียง และรัฐบาลมณฑลกวางตง ทดลองนำร่องออกจำหน่ายพันธบัตร เพื่อระดมเงินมาใช้ลงทุนในโครงการต่างๆ จะเรียกว่าเป็นมิติใหม่ก็ได้ และเชื่อว่าปีใหม่นี้อาจมีการอนุญาตเพิ่มเติมอีก
อันดับที่10 รถไฟฟ้าความเร็วสูง ปี2011เป็นปีที่สร้างชื่อทั้งทางบวกและทางลบให้กับอุตสาหกรรมรถไฟฟ้าความเร็วสูงของจีน เริ่มต้นด้วยความสำเร็จในเทคโนโลยีสัญชาติจีนที่พัฒนาต่อยอดจากเยอรมันนีและญี่ปุ่น ประสบความสำเร็จในการเจรจาลงทุนในต่างประเทศทั้งเวียตนาม พม่า ลาว และประเทศไทย แล้วอยู่ๆก็เกิดเหตุระบบขัดข้องตกรางเอาเสียเองในประเทศ กลายเป็นข่าวดังเสียหายไปหมด
สัปดาห์นี้ว่ากันเนื้อๆแน่นๆ หมดหน้ากระดาษแล้วครับ