โดย รศ. พรชัย ตระกูลวรานนท์
สาขามานุษยวิทยา
คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ปีนี้นอกจากงานสัมมนาทางวิชาการมากมายแล้ว ไฮไลท์สำคัญยังอยู่ที่การจัดอันดับ 10 สุดยอดถนนสายประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของประเทศ มีการส่งชื่อเข้าประกวดจากทุกมณฑลนับร้อยราย ก็คงคล้ายๆกับการจัดอันดับสุดยอดแหล่งท่องเที่ยวในบ้านเรานั่นแหละครับ เพียงแต่ว่าของเขาทำกันยิ่งใหญ่กว่าเรามาก ที่จริงเมืองที่เข้ารอบสุดยอดถนนสายประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่คัดเลือกกันในปีนี้ จัดว่าเป็นรุ่นที่สอง เพราะก่อนหน้านี้ในปี2008 ทางสำนักงานส่งเสริมและอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมแห่งชาติของจีน ได้เคยจัดอันดับไปแล้วรุ่นหนึ่ง แต่ไม่ได้หมายความว่ารุ่นสองจะเป็นรองกว่ากัน ทางผู้จัดการประกวดเปิดให้เมืองต่างๆได้มีโอกาสในการทำการปรับปรุงพัฒนาเมืองโบราณของตน ใครเสร็จก่อนก็ส่งเข้าประกวดก่อน ใครที่ยังอยู่ในขั้นการพัฒนาปรับปรุง ก็สามารถรอเข้าชิงในการจัดอันดับครั้งต่อๆไป ซึ่งแน่นอนว่ายังจะต้องมีการประกวดแข่งขันกันอีกหลายครั้งหลายรุ่น เพราะตอนนี้แต่ละเมืองต่างก็มีนโยบายขุดเอาแหล่งสำคัญทางทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมในเมืองของตนออกมาพัฒนา เพื่อกระตุ้นการท่องเที่ยวเหมือนๆกันไปหมด คงคล้ายกับตลาดร้อยปีบ้านเรา ที่มีเกิดใหม่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ อันเนื่องมาจากกระแสการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมกำลังเป็นที่นิยม
สำหรับถนนสายประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมดีเด่นที่ได้รับการจัดอันดับในปีนี้ ได้แก่ 1 ถนนย่านสะพานชิง-หมิงเมือง อู๋-ซวี มณฑลเจียงซู 2ถนนฉีชวี้โค่ว มหานครฉงชิ่ง 3ถนน ตัวหลุน มหานครเซี้ยงไฮ้ 4 ถนน ตงก่วน เมืองหยางโจว 5 ถนนหมายเลขที่ห้า นครเทียนจิน 6 ถนนซานถัง เมืองซูโจว 7เมืองอานกังซี มณฑล เฮยหลงเจียง 8 ถนนยานไต้มหานครปักกิ่ง 9 ถนนโบราณเขตเมืองเก่า จังโจวมณฑล ฟู่เจี้ยน 10 ถนน จงซานเมือง กวนโจว
อย่างทีได้เรียนไว้ตอนต้น การประกวดจัดอันดับสุดยอดถนนสายประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมของจีนมีมาตั้งแต่ปี 2008 วัตถุประสงค์หลักอยู่ที่การส่งเสริมให้มีการจัดการดูแล และปรับปรุงพัฒนาย่านชุมชนที่มีเอกลักษณ์ทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม ที่โดดเด่นของแต่ละเมือง ทำให้ประวัติศาสตร์และวิถีชีวิตของผู้คนยังคงสามารถอยู่ร่วมเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันได้ กล่าวคือเป็นการอนุรักษ์ของโบราณโดยไม่ต้องขับไล่ผู้คนออกไป เท่ากับเป็นการสร้างชีวิตชีวาให้สถาปัตยกรรมย้อนยุคกลับมาคึกคักมีชีวิตใหม่ เกณฑ์การให้คะแนนตัดสินเพื่อจัดอันดับ แยกออกเป็นหกด้านด้วยกัน คือ 1ความสำคัญทางด้านประวัติศาสตร์ 2ความโดดเด่นของวัฒนธรรม 3ความสมบูรณ์ของการอนุรักษ์ฟื้นฟูสภาพ 4กิจกรรมทางเศรษฐกิจคึกคักมากน้อยเพียงใด 5ความเป็นชุมชนสังคมที่แท้จริง(ไม่ใช่เอาคนมาเข้าฉากแสดง) 6การจัดระเบียบและการบริหารจัดการที่ดีโดยชุมชนเจ้าของสถานที่ หลังจากแต่ละเมืองได้นำเสนอจุดเด่นของตนแล้ว คณะกรรมจัดประกวดก็จะเปิดโอกาสให้สาธารณชนทั่วไปเป็นผู้ให้คะแนนโหวต จนถึงปัจจุบัน มีผู้เข้าร่วมโหวตแล้วกว่า หนึ่งล้านสี่แสนคนจากทั่วประเทศ โดยมีข้อแม้ว่าผู้โหวตต้องเคยไปเยี่ยมชมในสถานที่จริงมาก่อน การโหวตสามารถดำเนินต่อไปได้เรื่อยๆ ไม่มีกำหนดเวลาสิ้นสุด ซึ่งหมายความว่าคะแนนที่แต่ละเมืองได้จะไม่หยุดนิ่ง สามารถเพิ่มขึ้นหรือลดลง ฉะนั้น ในบรรดาสองร้อยกว่าเมืองที่เข้าร่วมแข่งขัน หากทำการปรับปรุงพัฒนาได้ดี ก็อาจติดอันดับหนึ่งในสิบสุดยอด ไม่ปีใดก็ปีหนึ่ง ในทางกลับกัน เมืองที่เคยอยู่ในอันดับต้นๆ หากไม่พัฒนาต่อเนื่อง ก็อาจหลุดจากตำแหน่งได้เหมือนกัน
ในงานเดียวกันนี้ นอกจากการประกวดจัดอันดับสิบสุดยอดถนนสายประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมแล้ว ยังมีกิจกรรมทางวิชาการและการจัดงานส่งเสริมการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมอื่นๆอีกหลายกิจกรรม ตัวอย่างเช่น ตลอดทั้งสัปดาห์นี้ จะเป็นคิวของมณฑลเจียงซู ในการรับเหมาการจัดแสดงโชว์ทางศิลปวัฒนธรรมทั้งหมดในงานExpoที่มหานครเซี้ยงไฮ้ ซึ่งอยู่เขตติดต่อกัน การสัมมนาทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่ค้นพบใหม่ และปิดท้ายสัปดาห์นี้ ด้วยงานประกาศสิบสุดยอดงานขุดค้นทางโบราณคดีของรอบปี2009 สถาบันอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรม ซึ่งเป็นหน่วยงานรัฐบาลท้องถิ่นของแต่ละมณฑล ต่างก็ส่งงานสำรวจขุดค้นทางโบราณคดีของตนเข้าร่วมประกวดแข่งขัน งานนี้จะใช้กรรมการผู้ตัดสินกว่าร้อยคน จากสถาบันโบราณคดีทั่วประเทศ มาร่วมพิจารณาให้คะแนน จนถึงเวลาที่ผมกำลังเขียนต้นฉบับบทความนี้อยู่ การตัดสินก็ยังไม่รู้ผลเด็ดขาด รู้แต่ว่ามาถึงรอบตัดเชือกให้เหลือ24แหล่งการสำรวจขุดค้น กว่าจะรู้ผลตัดสินชัดเจน ก็อาจต้องเลยวันพุธไปแล้ว แต่ที่แน่ๆ แหล่งโบราณคดีเมืองอานหยางที่เชื่อกันว่าเป็นสุสานมหาอุปราชโจโฉแห่งยุคสามก๊ก ซึ่งผมเคยนำเสนอในคอลัมน์นี้ คงเข้ารอบได้เป็นสุดยอดหนึ่งในสิบการค้นพบทางโบราณคดีปี2009ค่อนข้างแน่นอน เพราะจัดว่าเป็นข่าวอื้อฉาวถกเถียงกันมากที่สุดข่าวหนึ่งของปีที่แล้ว ไม่ว่าในหมู่นักวิชาการ หรือของจีนชาวบ้านทั่วไป
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น